wtorek, 21 kwietnia 2015

Klippekrans- drożdżowy wieniec


Ciasto drożdżowe to norweski ulubieniec. Zresztą kto nie lubi drożdżowego ciasta? Norweskie sklepy i kawiarnie oferują szeroki asortyment tego słodkiego specjału- od najprostszych w swej formie kardamonowych bułeczek z czekoladą lub rodzynkami, przez bułeczki z waniliowym kremem, lukrem i wiórkami kokosowymi, czyli skoleboller- bułeczki szkolne, cynamonowe supełki- kanelsnurrer, aż do wieńców, warkoczy i strucli w różnych rozmiarach i z różnorodnymi nadzieniami. Wygląda na to, że zawsze jest pora na drożdżowe co nieco- rano, po południu i wieczorem, do kawy, do herbaty, w pracy, w szkole, na wycieczce, teraz, później i w tak zwanym międzyczasie. Dlatego dziś proponuję klasyk wśród norweskich wypieków drożdżowych, czyli wieniec z cynamonem i cukrem- klippekrans med kanel og sukker. Puszyste, ale dość ciężkie i wilgotne ciasto drożdżowe w formie wieńca, z kardamonową nutą i cynamonowym nadzieniem ucieszy nie tylko podniebienie ale i oczy. Długo utrzymuje swoją świeżość. Przysmak w bardzo norweskim stylu i wbrew pozorom wcale nie taki trudny do wykonania.

Ten przepis znajdziecie także tutaj- na portalu Moja Norwegia, w zakładce Kuchnia.

Składniki na ciasto:
  • 500 g mąki
  • 7,5 g suchych drożdży
  • 75 g cukru
  • 5 g soli
  • 5 g kardamonu
  • 1 jajko
  • 250 ml letniego mleka
  • 75 g miękkiego masła

Składniki na nadzienie:
  • 60 g miękkiego masła
  • 60 g cukru
  • 1,5 łyżeczki cynamonu

Dekoracja:
  • roztrzepane jajko
  • gruby cukier do posypania

Suche składniki na ciasto umieścić w misie, dodać jajko i wyrabiać przez kilka minut, dolewając stopniowo mleka. Następnie dodać masło i wyrabiać kolejne kilka minut, aż ciasto będzie gładkie i elastyczne. Odstawić na 45-60 min w ciepłe miejsce do podwojenia objętości.


Ciasto wyłożyć na podsypany mąką blat i rozwałkować na prostokąt o wymiarach ok. 60 x 40 cm. Posmarować masłem, a następnie posypać cukrem i cynamonem. Zwinąć w ciasny rulon wzdłuż dłuższego boku prostokąta.




Ostrym nożem przeciąć roladę wzdłuż, zostawiając jeden z końców nieprzecięty.


Spleść ciasto ze sobą na kształt warkocza, a następnie złączyć końcówki, tak by otrzymać kształtny wieniec. Ze względów praktycznych warto formować wieniec na arkuszu papieru do pieczenia, tak by łatwiej było go przenieść na blachę.



Ciasto przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na ok. 30 min do ponownego wyrośnięcia. Następnie posmarować delikatnie roztrzepanym jajkiem przy użyciu pędzelka i posypać cukrem.


Piec w temperaturze ok. 170 stopni przez 45 minut do lekkiego zarumienienia się ciasta.










sobota, 4 kwietnia 2015

Wielkanoc 2015- Appelsinkake



Święta wielkanocne w Norwegii nie są tożsame z Wielkanocą obchodzoną w Polsce. Współczesne oblicze norweskiej wielkanocy to wypadkowa tradycji żydowskich, chrześcijańskich i przedchrześcijańskich. I tak echa pogańskich obyczajów mieszają się z symbolami męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, a poprzeplatane są elementami tradycji judaistycznej. Należy wspomnieć tutaj, że święta nazywane ogólną nazwą "wielkanoc" mają różne znaczenia i inną genezę w każdej z wymienionych kultur.

Obecnie Norwedzy nie są szczególnie przywiązani do tradycji kościelnych. Wielkanoc w Norwegii to przede wszystkim święto wiosny. To czas, kiedy w końcu po długiej i mrocznej zimie przychodzą jasne, ciepłe dni. W ludzi wstępuje radosny duch, cieszą się najmniejszymi promyczkami słońca, które zwiastują, że zima odchodzi i można o niej zapomnieć na kilka miesięcy. Ma to swoje korzenie w pradawnych, pogańskich obrzędach, kiedy to żegnano zimę i obchodzono pełne radości święto ku czci przybyłej wiosny. Dawniej, wczesnym rankiem w niedzielę wielkanocną kultywowano w Norwegii zwyczaj wędrowania na szczyty gór. Wierzono, że słońce, które wschodzi akurat tego dnia, ma szczególną moc- napełnia siłą witalną i uzdrawia. W niedzielny poranek wstawano wcześnie rano i wyruszano w wędrówki po górach, by cieszyć się każdym promieniem i doznać tej niezwykłej mocy.

Dzisiejsza tradycja górskich wycieczek, które są nieodłącznym elementem, a także symbolem norweskiej wielkanocy, jest z pewnością związana z tym dawnym obyczajem. Mimo wiosny wysoko w górach wciąż leży śnieg, więc mowa tu przede wszystkim o wycieczkach narciarskich. W myśl powiedzenia "Ut på tur aldri sur", co w dosłownym tłumaczeniu oznacza ni mniej ni więcej, iż „na wycieczce nigdy nie jest się smutnym”, każdy szanujący się Norweg pakuje wałówkę do plecaka i wyrusza w góry. Zawartość plecaka też oczywiście nie jest przypadkowa i wierny tradycji mieszkaniec Norwegii posili się na szlaku pomarańczami, czekoladką Kvikk lunsj i napojem Solo, gorącym kakao z termosu lub, to propozycja dla dorosłych, glüwine, czyli grzańcem na bazie wina z aromatycznymi przyprawami.

Oprócz górskich wycieczek symbolami norweskiej wielkanocy są kurczaczki, zajączki i kolorowe jajka. Dominuje kolor żółty i zielony. Wielkanoc w Norwegii to przede wszystkim dużo, dużo wolnego. Ferie szkolne zaczynają się w poniedziałek, po niedzieli palmowej, i trwają do wtorku następnego tygodnia. Czwartek i piątek przed niedzielą wielkanocną są dniami ustawowo wolnymi od pracy. Sklepy w tych dniach są zamknięte. Dla wielu to świetna okazja by świętowanie rozpocząć już w weekend poprzedzający wielkanoc i całą rodziną cieszyć się wiosennymi dniami z dala od pracy i obowiązków.
 
Appelsinkake, czyli ciasto pomarańczowe, to ciasto, które jest częścią norweskiej tradycji wielkanocnej. Ciasto jest wilgotne i puszyste, o lekkim maślanym smaku i wyczuwalnym pomarańczowym aromacie. Idealnie wpisuje się w tradycję nie tylko norweskich świąt wielkanocnych.

Składniki:

  • 250 g niesolonego masła
  • 250 g drobnego cukru
  • 4 duże- 5 średnich jaj
  • 375 g mąki
  • 1 i 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
  • sok i skórka otarta z dwóch pomarańczy

Wszystkie składniki powinny być w temperaturze pokojowej.

Masło utrzeć na jasną, puszystą masę. Dodać cukier, cały czas ucierając. Dodawać jaja, nie przerywając ucierania. Mąkę przesiać z proszkiem do pieczenia i wmieszać delikatnie szpatułką do masy maślano- jajecznej. Na koniec dodać sok i skórkę pomarańczową i wymieszać.

Ciasto wylać do formy i piec w temperaturze 175 stopni przez ok. 60 min lub do suchego patyczka.









Przy redagowaniu tego wpisu korzystałam z następujących stron:
  1. http://www.aktivioslo.no/guide/paske/pasketradisjoner/
  2. http://www.aktivioslo.no/guide/paske/paskefeiring-i-norge/